ဓမၼပန္းကုံးသီကုံးပန္ဆင္(၃)

Chapter 04

၄၄။ ေကာ ဣမံ ပထ၀ႎ ၀ိေစႆတိ၊ ယမေလာကဥၥ ဣမံ သေဒ၀ကံ။
ေကာ ဓမၼပဒံ သုေဒသိတံ၊ ကုသေလာ ပုပၹမိ၀ ပေစႆတိ။

၄၅။ ေသေခါ ပထ၀ႎ ၀ိေစႆတိ၊ ယမေလာကဥၥ ဣမံ သေဒ၀ကံ။
ေသေခါ ဓမၼပဒံ သုေဒသိတံ၊ ကုသေလာ ပုပၹမိ၀ ပေစႆတိ။

၄၄။ ဤအတၱေဘာတည္းဟူေသာ ေျမႀကီးကို လည္းေကာင္း၊ (အပါယ္ေလး၀) ယမမင္းေလာကကို လည္းေကာင္း၊ နတ္ေလာကႏွင့္တကြ ဤလူ႔ေလာကကို လည္းေကာင္း အဘယ္သူသည္ ဉာဏ္ျဖင့္ ေရြးခ်ယ္စိစစ္ႏိုင္အံ့နည္း၊ လိမၼာကြၽမ္းက်င္ေသာ ပန္းသည္သည္ ပန္းကိုေ႐ြးခ်ယ္ စိစစ္သကဲ့သို႔ ေကာင္းစြာေဟာအပ္ေသာ တရားအစုကို အဘယ္သူသည္ ေ႐ြးခ်ယ္စိစစ္ႏုိင္အံ့နည္း။

၄၅။ ဤအတၱေဘာတည္းဟူေသာ ေျမႀကီးကို လည္းေကာင္း၊ (အပါယ္ေလး၀) ယမမင္းေလာကကို လည္းေကာင္း၊ နတ္ေလာကႏွင့္တကြ ဤလူ႔ေလာကကို လည္းေကာင္း ေသကၡပုဂိၢဳလ္သည္ ဉာဏ္ျဖင့္ ေ႐ြးခ်ယ္စိစစ္ႏိုင္လတၱံ႔၊ လိမၼာကြၽမ္းက်င္ေသာ ပန္းသည္သည္ ပန္းကို ေ႐ြးခ်ယ္စိစစ္သကဲ့သို႔ ေကာင္းစြာေဟာအပ္ေသာ တရားအစုကို ေသကၡပုဂိၢဳလ္သည္ ေ႐ြးခ်ယ္စိစစ္ႏိုင္လတံၱ႔။

44. Who will conquer this world, and the world of the gods, and the world of Yama (hell, the four apayas)? Who will find the clear path of perfection, even as an expert florist who picks flowers finds the most beautiful flower?

45. The disciple (the ariya) can examine the earth, the world of Yama and the world of the gods. The disciple can find out the well-taught path of virtue, even as an expert picks out the right flower.


၄၆။ ေဖဏူပမံ ကာယမိမံ ၀ိဒိတြာ၊ မရီစိဓမၼံ အဘိသမၺဳဓာေနာ။
ေဆတြာန မာရႆ ပပုပၹကာနိ၊ အဒႆနံ မစၥဳရာဇႆ ဂေစၧ။

၄၆။ ဤခႏၶာကိုယ္ကို ေရျမႇဳပ္ႏွင့္တူသည္ဟု သိ၍ တံလွ်ပ္သေဘာ႐ွိသည္ဟု (ဉာဏ္ျဖင့္) ထိုးထြင္း၍သိလ်က္ မာရ္နတ္၏ ပန္းခိုင္သဖြယ္ျဖစ္ကုန္ေသာ ၀ဋ္သံုးပါးတို႔ကို ျဖတ္ျပီးလွ်င္ ေသမင္းမျမင္ရာ (နိဗၺာန္)သို႔ သြားရာ၏။

46. Knowing this body to be like foam, realizing its mirage-nature, cutting out Mara's flowers of sensuous passions, one may go beyond the sight of the King of Death.

၄၇။ ပုပၹါနိ ေဟ၀ ပစိနႏၲံ၊ ဗ်ာသတၱမနသံ နရံ။
သုတၱံ ဂါမံ မေဟာေဃာ၀၊ မစၥဳ အာဒါယ ဂစၧတိ။

၄၇။ ပန္းတို႔ကို ေကာင္းႏုိးရာရာ ဆြတ္ခူးေသာသူကဲ့သို႔ ကာမဂုဏ္တို႔ကို မရေသးသည္ကို ေတာင့္တ၊ ရျပီးသည္ကို တြယ္တာ၊ လြန္စြာကပ္ျငိသည့္စိတ္ရွိေသာသူကို ၾကီးစြာေသာ ေရအလ်ဥ္သည္ အိပ္ေပ်ာ္ေနေသာရြာကို လႊမ္းမိုးတိုက္ယူသြားသကဲ့သို႔ ေသမင္းသည္ သိမ္းယူ၍သြား၏။

47. Death carries away the person who gathers the flowers of sensuous passions, when as a torrent of rushing waters carries away a sleeping village.

၄၈။ ပုပၹါနိ ေဟ၀ ပစိနႏၲံ၊ ဗ်ာသတၱမနသံ နရံ။
အတိတၱေည၀ ကာေမသု၊ အႏၲေကာ ကု႐ုေတ ၀သံ။

၄၈။ ပန္းတို႔ကို ေကာင္းႏုိးရာရာ ဆြတ္ခူးေသာသူကဲ့သို႔ ကာမဂုဏ္တို႔ကို ဆြတ္ခူးလ်က္ မရေသးသည္ကို ေတာင့္တ၊ ရျပီးသည္ကို တြယ္တာ၊ လြန္စြာကပ္ျငိသည့္စိတ္ရွိေသာ ကာမဂုဏ္တို႔၌ မေရာင့္ရဲႏုိင္ေသာသူကို ေသမင္းယုတ္သည္ မိမိအလိုအတိုင္း ျပဳႏုိင္၏။

48. Death, the end of all, makes an end of the person with an attached mind, who ever thirsty for desires, gathers the flowers of sensuous passions.

၄၉။ ယထာပိ ဘမေရာ ပုပၹံ၊ ၀ဏၰဂႏၶမေဟဌယံ။
ပေလတိ ရသမာဒါယ၊ ဧ၀ံ ဂါေမ မုနီ စေရ။

၄၉။ ပ်ားပိတုန္းသည္ ပန္းပြင့္ကိုလည္းေကာင္း၊ အဆင္းအနံ႔ကိုလည္းေကာင္း မပ်က္စီးေစဘဲ ပန္း၀တ္ရည္ကိုသာ စုပ္ယူပ်ံသြားသကဲ့သို႔ ႐ြာ၌ ရဟန္းသည္ ပန္းတည္းဟူေသာ သဒၶါတရားႏွင့္ အဆင္းအနံ႔ဟူေသာ စည္းစိမ္ဥစၥာကို မပ်က္စီးေစဘဲ က်င့္ရာ၏။

49. Just as the bee takes the nectar and leaves without damaging the color or scent of the flowers, so should a sage (the monk) wander through a village (without affecting faith and generosity of the villagers).

၅၀။ န ပေရသံ ၀ိေလာမာနိ၊ န ပေရသံ ကတာကတံ။
အတၱေနာ၀ အေ၀ကၡယ်၊ ကတာနိ အကတာနိ စ။

၅၀။ သူတစ္ပါးတို႔၏ မေလ်ာ္ေသာ အျပစ္အနာအဆာတို႔ကို မၾကည့္႐ႈရာ၊ သူတစ္ပါးတို႔၏ ေကာင္းမႈမေကာင္းမႈ ျပဳမျပဳကို မၾကည့္႐ႈရာ၊ မိမိ၏ ေကာင္းမႈမေကာင္းမႈ ျပဳမျပဳကိုသာလွ်င္ ၾကည့္႐ႈရာ၏။

50. Do not look at the faults of others, or what others have done or not done. One should rather think what by oneself has done or not done.

၅၁။ ယထာပိ ႐ုစိရံ ပုပၹံ၊ ၀ဏၰ၀ႏၲံ အဂႏၶကံ။
ဧ၀ံ သုဘာသိတာ ၀ါစာ၊ အဖလာ ေဟာတိ အကုဗၺေတာ။

၅၂။ ယထာပိ ႐ုစိရံ ပုပၹံ၊ ၀ဏၰ၀ႏၲံ သဂႏၶကံ။
ဧ၀ံ သုဘာသိတာ ၀ါစာ၊ သဖလာ ေဟာတိ ကုဗၺေတာ။

၅၁။ အဆင္းသာ႐ွိ၍ အနံ႔မ႐ွိေသာ တင့္တယ္လွပေသာ (ေပါက္ပြင့္စေသာ)ပန္းသည္ ပန္ဆင္သူအား အနံ႔တည္းဟူေသာအက်ဳိးကို မေဆာင္ႏုိင္သကဲ့သို႔ ေကာင္းစြာေဟာၾကားေတာ္မူအပ္ေသာ (အဆံုးအမ)စကားေတာ္သည္ မလိုက္နာ မက်င့္ၾကံသူအား အက်ဳိးကို မေဆာင္ႏုိင္။

၅၂။ အဆင္းအနံ႔ျပည့္စံု၍ တင့္တယ္လွပေသာ စံပယ္စကားစေသာ ပန္းသည္ ပန္ဆင္သူအား အနံ႔ တည္းဟူေသာအက်ဳိးကို ေဆာင္ႏုိင္သကဲ့သို႔ ေကာင္းစြာေဟာၾကားေတာ္မူအပ္ေသာ (ပိဋကတ္) စကားေတာ္သည္ လိုက္နာက်င့္ၾကံသူအား အက်ဳိးကို ေဆာင္ႏုိင္၏။

51. Just as a beautiful flower, that is colorful but scentless, so is a well-preached words of the Buddha fruitless for the person who does not put them into practice.

52. Just as a beautiful flower that is colorful and fragrant, so is a well-preached words of the Buddha fruitful for the person who puts them into practice.

၅၃။ ယထာပိ ပုပၹရာသိမွာ၊ ကယိရာ မာလာဂုေဏ ဗဟူ။
ဧ၀ံ ဇာေတန မေစၥန၊ ကတၱဗၺံ ကုသလံ ဗဟံု။

၅၃။ ပန္းစုပန္းပံုအတြင္းမွ မ်ားစြာေသာပန္းကံုးတို႔ကို သီကံုးျပဳလုပ္သကဲ့သို႔ ျဖစ္ေပၚလာေသာ သတၱ၀ါသည္ ဥစၥာသဒၶါတည္းဟူေသာ အစုအပံုအတြင္းမွ ေျမာက္ျမားစြာေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈကို ျပဳရာ၏။

53. Even as one may make many kinds of wreaths from a heap of flowers, so by a mortal in this life there is much good work to be done ( with wealth, faith and generosity).

၅၄။ န ပုပၹဂေႏၶာ ပဋိ၀ါတေမတိ၊ န စႏၵနံ တဂရမလ’ိကာ ၀ါ။
သတဥၥ ဂေႏၶာ ပဋိ၀ါတေမတိ၊ သဗၺာ ဒိသာ သပၸဳရိေသာ ပ၀ါယတိ။

၅၅။ စႏၵနံ တဂရံ ၀ါပိ၊ ဥပၸလံ အထ ၀ႆိကီ။
ဧေတသံ ဂႏၶဇာတာနံ၊ သီလဂေႏၶာ အႏုတၱေရာ။

၅၄။ ပန္းအနံ႔သည္ ေလညာသို႔မသြား၊ စႏၵကူးအနံ႔ ေတာင္ဇလပ္ပန္းအနံ႔ စံပယ္ၾကက္႐ံုးပန္း အန႔ံသည္လည္း ေလညာသို႔မသြား၊ သူေတာ္ေကာင္းတို႔၏အနံ႔သည္သာ ေလညာသို႔သြား၏၊ သူေတာ္ေကာင္းတို႔၏ ဂုဏ္သတင္းသည္ အရပ္မ်က္ႏွာ အားလံုးတို႔သို႔ ပ်ံ႔ႏွံ႔လႈိင္ၾကဴ၏။

၅၅။ စႏၵကူးအနံ႔သည္လည္းေကာင္း၊ ေတာင္ဇလပ္ပန္းအနံ႔သည္လည္းေကာင္း၊ ၾကာညိဳပန္းအနံ႔သည္ လည္းေကာင္း၊ ျမေလးပန္းအန႔ံသည္လည္းေကာင္း႐ွိ၏၊ ထိုပန္းရန႔ံ အမ်ဳိးမ်ဳိးတို႔ထက္ သီလသည္သာ အတုမ႐ွိ ျမတ္၏။

54. The scent of flowers does not go against the wind, not sandalwood, tagara, nor jasmine; but the reputation of virtuous persons spread against the wind even to all directions.

55. Sandalwood, Tagara, a lotus-flower or a vassiki, even among such fragrant things, the fragrance of virtuous conduct is best of all.

၅၆။ အပၸမေတၱာ အယံ ဂေႏၶာ၊ ယာယံ တဂရစႏၵနီ။
ေယာ စ သီလ၀တံ ဂေႏၶာ၊ ၀ါတိ ေဒေ၀သု ဥတၱေမာ။

၅၆။ ေတာင္ဇလပ္ စႏၵကူးပန္းတို႔၏ အနံ႔သည္ မေျပာပေလာက္ အနည္းငယ္မွ်သာျဖစ္၏၊ ဤ သီလ႐ွိေသာသူတို႔၏ သီလအနံ႔သည္သာ ထူးကဲလြန္ျမတ္သည္ျဖစ္၍ နတ္ျပည္တုိ႔၌လႈိင္၏။

56. Not very far goes the fragrance of flowers, even that of rose-bay or of sandalwood; but the fragrance of virtuous people is supreme, reaching even to the abodes of the devas (gods).

၅၇။ ေတသံ သမၸႏၷသီလာနံ၊ အပၸမာဒ၀ိဟာရိနံ။
သမၼဒညာ ၀ိမုတၱာနံ၊ မာေရာ မဂၢံ န ၀ိႏၵတိ။

၅၇။ ျပည့္စုံေသာ သီလ႐ွိကုန္ေသာ မေမ့မေလ်ာ့ေနေလ့႐ွိကုန္ေသာ ေကာင္းစြာ ဉာဏ္ျဖင့္သိ၍ ကိေလသာမွ လြတ္ေျမာက္ေသာ ထိုသူတို႔၏ သြားရာလမ္းေၾကာင္းကို မာရ္နတ္သည္ မသိ မေတြ႔မျမင္ႏုိင္ေပ။

57. Mara cannot find the path of those who have perfected virtuous conduct, who are living with awareness and liberated by true knowledge.

၅၈။ ယထာ သကၤာရဓာနသၼႎ၊ ဥဇၥၽိတသၼႎ မဟာပေထ။
ပဒုမံ တတၳ ဇာေယထ၊ သုစိဂႏၶံ မေနာရမံ။

၅၉။ ဧ၀ံ သကၤာရဘူေတသု၊ အႏၶဘူေတ ပုထုဇၨေန။
အတိေရာစတိ ပညာယ၊ သမၼာသမၺဳဒၶသာ၀ေကာ။

၅၈။ လမ္းမၾကီး၀ယ္ စြန္႔ပစ္ထားေသာ အမႈိက္ပံု၌ ေမႊးႀကိဳင္လႈိင္ထံု၍ ႏွစ္သက္ဖြယ္႐ွိေသာ ပဒုမၼာၾကာပန္းသည္ ေပါက္ေရာက္သကဲ့သို႔။

၅၉။ အမႈိက္ပံုသဖြယ္ျဖစ္ေသာ သတၱ၀ါတို႔၏အလယ္၌ေနသည့္ ျမတ္စြာဘုရား၏ တပည့္သည္ အကန္း သဖြယ္ျဖစ္ေသာ ပုထုဇဥ္တို႔ကို ပညာျဖင့္လြန္၍ တင့္တယ္၏။

58. Even as on a heap of rubbish thrown away by the side -

59. of the road a lotus flower may grow and blossom with its pure fragrance giving joy to the soul, in the same way among the people like rubbish shines the light of wisdom of the disciple who follows the Buddha, the one who is truly enlightened.